29 Mart 2010

Atasözlerinin Özellikleri 1-5

1. Atasözlerini kim, nerede ne zaman söylemiştir, bilinmez. Atasözleri, bir ulusun ortak değerleri arasında yer alır. İlk taslaklarını kişiler ortaya atmakla birlikte zamanla başkaları da üzerinde toplumca benimsenen yorumlar, eklemeler, değiştirmeler yapmışlardır. Böylece atasözleri, kişilerin malı olmaktan çıkıp toplumun ortak malı olmuşlardır.

2. Atasözleri, kalıplaşmış (klişeleşmiş) sözlerdir. Cümle biçimini değiştirmek, içinden bir sözcük çıkarmak ya da içindeki bir sözcüğün yerine aynı
anlamda da olsa başka sözcük kullanmak olası değildir. Örneğin, "Kaçan balık büyük olur." atasözünü kuruluşunu değiştirerek "Büyük olur kaçan balık." biçiminde söyleyemeyiz.

3. Atasözleri, kısa ve özlü sözlerdir. Az sözcükle çok şey anlatırlar.

4. Atasözlerinin çoğu geniş zaman kipiyle, öğüt verenleri de emir (buyruk) kipiyle kurulmuştur.

5. Kimi atasözleri kuruluşu eksiltili cümle biçimindedir. Bu tür atasözlerinde, genellikle yüklem söylenmemiş ya da düşmüş olabilir.

0 yorum: